Iedereen heeft al wel eens gehoord van of iets zien passeren rond het Business Model Canvas van Alexander Osterwalder. Ondanks dat het heel veel zaken niet is, heeft het zijn plaats in de toolbox van een ondernemer.
Het Business Model Canvas is een instrument om vooral een overzicht (en daardoor soms inzicht) te krijgen in hoe je bedrijf doorheen het hele proces de klant bedient, maar wel vanuit het perspectief van het bedrijf. Het is dus niet enorm customer-centric en geeft eerder overzicht in de business-as-usual met de belangrijke actoren.
Het Business Model Canvas is een one-pager die overzicht geeft in hoe het business model er uit ziet. Ideaal om te gebruiken als je de samenhang tussen een aantal factoren wil zien of om andere kort toe te lichten hoe het bedrijf werkt. Zicht hebben op hoe het bedrijf ‘zijn ding doet’ is ook altijd essentieel om te gaan kijken waar het beter kan of bij strategische sessies die focussen op ‘morgen’.
Naast een goed overzicht te zijn, is het heel veel zaken niet. We lijsten hieronder er een paar op om valkuilen te vermijden.
Het Business Model Canvas is een one-pager die bestaat uit 9 verschillende onderdelen eigen aan een typische business.
In theorie is er geen vaste structuur om het in te vullen, maar wij raden toch aan in zekere mate de nummering te volgen aangezien die zorgt voor de meest logische flow van denken. Namelijk, van klanten naar verdienmodel en eindigent bij hoe het bedrijf het aanpakt. Het model in onderstaande foto bevat ook voorbeeldvragen om een houvast te creëren tijdens het invullen ervan.
We lichten hieronder kort de 9 delen toe. Het betreft telkens slechts een korte toelichting daar er reeds enorm veel informatie beschikbaar rond is. Het is zeker niet verkeerd om rond elk aspect altijd kort even research te doen.
De core draait rond 'wie zijn jouw klanten?'. Alles vertrekt vanuit de klant goed te snappen en wie hij/zij juist is. Hoe ziet de dag en de gedachten van jouw klant(en) er uit.
Je snapt wie je klant is, maar hoe ervaart hij/zij het probleem en wat is de oplossing? Het belangrijkste van het beantwoorden van deze vraag is om tot een antwoord te komen vanuit het perspectief van de klant.
Bv. Klanten die een wagen kopen vanuit fiscaal perspectief, moeten geen info krijgen over hoe groen de auto is maar eerder hoe voordelig het is en dat de comfort (zeker naar afstand toe) hetzelfde is als bij de typische wagens.
Je weet wie je klanten zijn en wat ze willen. Hoe ga je ze bereiken? Dit gaat vanaf de eerste moment dat ze met jouw organisatie in contact komen (awareness) tot bij het product/dienst al even te gebruiken (after-sales).
Wat is de relatie tussen jou en de klant? Bv. Kijkend naar Delhaize gaat dit meer en meer richting een ‘self-service’ relatie waarbij Coolblue de omgekeerde weg doorgaat en focust op maximale persoonlijke delivery ondanks het 'onpersoonlijke' verkoopskanaal.
Wat is het verdienmodel? Hoe ziet het proces er uit van waarvoor je betaalt wordt, hoeveel en op welke manier.
Dit is de vraag die (hopelijk) elk bedrijf perfect kan beantwoorden, namelijk hoe werkt je bedrijf om die ‘value’ aan de klant te gaan leveren.
Deze vraag is eerder een verlenging van Key activities, namelijk ‘Wat is er nodig om de key activities te kunnen waarmaken?’. Dit kan gaan over financiële zaken, effectieve fysieke middelen, jouw medewerkers, etc.
Met wie werk je samen om jouw value tot stand te laten komen en hoe ziet die relatie er juist uit. Dit gaat over typische ‘leveranciers’, maar gaat bv. ook over welke partnerships bijdragen aan meer klanten te zoeken.
Hoe zien de kosten er uit van het model. Vaste & variabele kosten, licenties, partners & medewerkers, etc.
Ongetwijfeld draagt deze oefening doen bij aan inzicht in het bedrijf. Bij het ene segment zal het antwoord al sneller zijn gekomen dan bij het andere. Dat is altijd zo, maar dit zorgt er wel voor dat je al weet waar je vandaag minder vat op hebt.
Verder is deze tool enorm goed om de basis te snappen om zo te werken aan een beter morgen. Er komen onlogische bedrijfsprocessen/redeneringen aan het licht, bepaalde zwaktes van de bedrijfsvoering of het wordt misschien duidelijk hoe relatief ongestructureerd het allemaal verloopt.
Het kan soms veel lijken want dit zijn de momenten waarop beseft wordt dat er veel beter kan, maar begin bij één iets.
PS. Je kan meer leren over het model bij het bedrijf van Alexander Osterwalder zelf, namelijk Strategyzer.